مجله مجازی تیونر

وایبر و آسیب های روانی آن

یك روانشناس به شما می‌گوید كه عضویت در گروه‌های شبكه‌های اجتماعی تلفن همراه چه مشكلاتی به همراه دارد .

مجله زندگی ایده آل - آناهیتا درودیان : شبكه‌های اجتماعی تلفن همراه روزبه‌روز همه‌گیر‌تر می‌شوند اما یكی از اولین و معروف‌ترین این شبكه‌ها وایبر است كه افراد زیادی از دوست و آشنا گرفته تا اقوام و فامیل‌های دور و نزدیك را در آنها می‌بینیم ، اما حضور در این شبكه‌ها چندان هم ایمن نیست و مشكلاتی را ایجاد می‌كند . دكتر پرویز رزاقی ، روانشناس و مشاور به شما می‌گوید كه وایبر برای سلامت" target="_blank">سلامت روحی‌تان چه آسیب‌هایی دارد و چطور باید از این خطرات در امان بمانید.

دوری از خانواده‌ها : یكی از دلایل حضور افراد برای عضویت در گروه‌های مختلف وایبر این است كه با حضور در این فضای مجازی می‌توانند با افراد بیشتری در تعامل باشند ، ارتباطات اجتماعی‌شان را گسترده‌تر كنند ، به مسافرت بروند و دسته‌ای از كمبود‌های‌شان برطرف شود . گاهی اوقات هم شرایط زندگی به گونه‌ای است كه فرصتی برای معاشرت با افراد و دوستان باقی نمی‌ماند و ناچاریم برای آگاهی از حال و احوال اطرافیان به فضای مجازی پناه ببریم . به‌طور مثال فردی كه از صبح سر كار می‌رود ، بیشتر اوقات روز در محیط‌های بسته كار می‌كند و دایره ارتباطات محدودی دارد ، چنین فردی از راه برقراری ارتباطات در شبكه‌های اجتماعی می‌تواند تبادلات اجتماعی بیشتری داشته باشد اما این موضوع همیشه هم بی‌عیب و نقص نیست .
مشكل زمانی پیش می‌آید كه افرادخانواده زمان زیادی درگیر حضور در شبكه‌های اجتماعی مختلف می‌شوند و به این ترتیب از حضور و صحبت با خانواده دور می‌مانند . حتما شما هم این روزها افرادی را دیده‌اید كه در خانه ، رستوران ، ‌مهمانی‌های دوستانه و خانوادگی و حتی در مراسم عزاداری و عروسی هم از گوشی تلفن همراه و شبكه‌های اجتماعی جدا نمی‌شوند و هر لحظه می‌خواهند به‌روز باشند ، اما این موضوع آسیب‌هایی را به همراه دارد و باعث غفلت از اعضای خانواده و بی‌توجهی به نیازهای آنها می‌شود . شاید افراد خانواده نتوانند این موضوع را به راحتی بپذیرند و هضم این ارتباطات مجازی برای‌شان مشكل باشد ، درنتیجه گروه‌بازی باید در زمان مناسب انجام شود تا اعتراض شدید افراد مختلف خانواده را به دنبال نداشته باشد .

وابستگی روانی به وایبر : مشكل دیگری كه با عضویت در گروه‌های وایبر پیش می‌آید ، وابستگی روانی به این گروه‌هاست . بسیاری افراد از نظر روانی طوری به گروه وابسته می‌شوند كه نمی‌توانند یك لحظه هم از آن دست بكشند ، بنابراین در موقعیت‌های مختلف به دنبال این هستند كه خودشان را به گروه برسانند و تبادل‌نظرات را از دست ندهند ، در چنین شرایطی زندگی عادی فرد مختل شده و مشكلاتی برایش پیش می‌آید .

درماندگی در فضای مجازی : گروه‌های وایبر برای بعضی افراد كه اعتمادبه‌نفس پایین دارند مانند سم و آسیب است ، درواقع شمشیر دولبه‌ای است كه هم می‌تواند برای این افراد مفید باشد و در مواردی ممكن است سبب بروز آسیب‌هایی شود . از آنجا كه این افراد نمی‌توانند در فضای واقعی خشم و ناراحتی‌شان را اعلام كنند ممكن است برای بروز این احساسات به فضای مجازی پناه ببرند ، درنتیجه هر بار كه مشكلاتی برایشان پیش می‌آید به فضای مجازی اكتفا می‌كنند كه بار منفی دارد چون در این فضا قرار می‌گیرند و نمی‌توانند در دنیای واقعی با آدم‌ها روبه‌رو شوند . به این ترتیب فردی با اعتمادبه‌نفس پایین به دلیل اینكه نمی‌تواند مسائلش را بیان كند دچار درماندگی می‌شود .

رعایت نشدن حریم‌های خانوادگی : در بعضی گروه‌ها حریم‌های شخصی و خانوادگی رعایت نمی‌شود كه این موضوع در زندگی مشترك مشكلاتی ایجاد كرده و سبب از هم پاشیدگی نظام خانواده می‌شود . از سوی دیگر احتمال دارد سوءتفاهم‌های جدی و شدیدی هم پیش بیاید . شاید خانمی متوجه شود همسرش در این گروه‌ها هنگام صحبت با خانمی دیگر از كلمات محبت‌آمیز استفاده می‌كند و این موضوع را زنگ خطری برای زندگی‌اش احساس كند.
درمجموع برای پیشگیری از بروز مشكلات در وایبر به زوج‌ها توصیه می‌شود در گروه‌هایی عضو شوند كه از نظر بار علمی و ارزش‌های اخلاقی اطلاعات خوبی در اختیارشان قرار دهد یا با اطلاع‌رسانی از زمان و مكان برگزاری سمینار‌ها به غنی شدن زندگی‌شان كمك كند . توصیه دیگر این است كه زوج‌ها از به‌كار بردن كلمات خودمانی درون خانواده در گروه‌ها پرهیز كرده و در مجموع هوشیارانه‌تر و محتاط‌تر رفتار كنند . بعضی گروه‌ها ارزشمند نیستند و بهتر است با مشاهده نامناسب بودن شرایط، گروه را ترك كنید تا مشكلات جدی برای‌تان پیش نیاید و به اختلاف با همسر و از هم پاشیدگی زندگی خانوادگی منجر نشود.

آسیب برای نوجوانان : وایبر می‌تواند برای گروه‌های سنی مختلف پرخطر باشد اما ممكن است به نوجوانان آسیب بیشتری وارد كند . شاید نوجوانان وارد دنیا و ارتباطی شوند كه دلخواه پدر و مادر نیست و در این گروه‌ها تصاویر ، جوك ، جملات و حرف‌هایی رد و بدل شود كه برای یك نوجوان مناسب نیست . از این رو در مورد نوجوانان عضویت در گروه‌های وایبر را پرخطر می‌دانیم و این موضوع می‌تواند با بدآموزی‌هایی همراه باشد .


بی‌خوابی در كمین وایبربازها : اگر به تلفن همراه هوشمند معتاد هستید شاید برای‌تان پیش آمده كه در كنار این یار همیشگی به خواب رفته باشید . این اتفاق فقط برای شما پیش نمی‌آید ؛ تحقیقات نشان می‌دهد 44 درصد از صاحبان تلفن همراه در كنار این ابزار هوشمند به خواب می‌روند . تلفن‌های همراه ، تبلت‌ها ، تلویزیون و گجت‌هایی كه صفحه ال‌ای‌دی دارند از خودشان پرتوهایی ساطع می‌كنند كه می‌تواند هورمون ملاتونین را تحت‌تاثیر قرار داده و در روند خواب شما اختلالاتی ایجاد كند .

این ابزارها نور آبی‌رنگی دارند ، طول موج این نور شبیه نور زردی است كه در طول روز می‌بینیم . از این رو بدن ما شب‌ها در كنار صفحات آبی رنگ گوشی‌ها ممكن است به اشتباه تصور كند كه هنور روز است ، درنتیجه چرخه خواب‌مان به هم می‌خورد و دچار بی‌خوابی می‌شویم . درواقع نور آبی رنگی كه در صفحه كامپیوتر وجود دارد چرخه خواب و بیداری را به هم می‌زند و احتمال بروز بی‌خوابی را افزایش می‌دهد . پس شب‌ها دو ساعت قبل از خواب این ابزارها را در فاصله‌ای دورتر از خود قرار دهید .

بررسی‌ها نشان می‌دهد اعتیاد به اینترنت با اختلالات خواب هم در ارتباط است . در یك تحقیق دیگر گروهی از كودكان چینی و آمریكایی مورد بررسی قرار گرفتند، نتایج این تحقیق نشان داد افرادی كه از كامپیوتر زیاد استفاده می‌كنند دیرتر به خواب می‌روند و در طول شبانه روز كمتر می‌خوابند .

توصیه متخصصان برای رفع این مشكل این است كه برای تنظیم ساعت خواب‌تان شب‌ها دو ساعت قبل از خواب ، گوشی تلفن همراه و لپ‌تاپ را در فاصله‌ای دورتر از خودتان قرار دهید یا آنها را به‌طور كامل خاموش كنید . بهتر است زمان مشخصی از روز را به گروه‌بازی در وایبر اختصاص دهید و از صبح تا شب به اینترنت گوشی متصل نباشید ، در این صورت آرامش بیشتری دارید زیرا هر لحظه منتظر دریافت پیام‌های تازه‌ای نیستید .

اگر برای انجام كارهای روزمره باید به اینترنت متصل باشید تنظیمات گروه‌ها را طوری تغییر دهید كه نوشته‌های ارسال‌شده با بوق معروف وایبر به شما یادآوری نشود و به اصلاح وایبر را بی‌صدا كنید ، درنتیجه با هر پیام جدید از جایتان نمی‌پرید و به سمت گوشی پرواز نمی‌كنید .