
با رسیدن تابستون خیلی ها دنبال مکان مناسبی هستند تا تنی به آب بزنند ، اما گاهی اوقات این آب تنی لذت بخش ، پایان خوشی ندارد . هر سال تابستان آمار کسانی که در اثر غرق شدگی جان خود را از دست داده اند ، مرتب از رسانه ها پخش می شود و مسوولان سعی می کنند به مردم راجع به این خطر هشدار بدهند . اما شاید بسیاری ندانند که خطر غرق شدگی فقط در ساحل های شلوغ نیست !!! و می تواند در هر جایی که آب وجود دارد ، افراد را تهدید کند . حتی جایی مانند وان حمام یا یک لگن بزرگ آب در گوشه حیاط . اما با توجه به اینکه دوسوم موارد غرق شدگی در فصل تابستان و به دلیل شناکردن در آب های گوناگون به وجود می آید ، مطالب زیر بیشتر به حواشی این مساله اشاره می کند .
پس در ادامه ی مطلب با ما همراه باشید ...
غرق شدگی زمانی اتفاق می افتد که مجاری تنفسی به وسیله هر نوع مایعی مسدود شوند و یا مایع به داخل ریه و حبابچه های آن راه پیدا کند . قطع تنفس و کمبود اکسیژن اصلی ترین علت مرگ در اثر غرق شدگی است اما عوامل دیگری هم به غیر از هیپوکسی می توانند موجب مرگ شوند . در موقع شناکردن و یا بازی در آب عواملی مانند خستگی و ضعف ، آشنا نبودن به محیط و آب های عمیق ، بلدنبودن شنا ، تشنج ، مصرف داروهای خاص و یا استفاده از الکل ، شیرجه زدن و حوادث ناشی از آن ، گرفتگی عضلات ، شوک و استرس ناشی از حمله جانوران آبزی ، حمله قلبی ، و زیر آبی رفتن های طولانی ممکن است موجب شوند فرد نتواند برای تنفس به راحتی به سطح آب بیاید و آب جلوی دهان و بینی او را بگیرد و غرق شدگی اتفاق بیفتد .
با ورود آب به داخل نای ، اسپاسم شدید حنجره موجب می شود مسیر نای بسته شود تا آب بیشتری وارد ریه نشود ؛ اگرچه این اتفاق کمبود اکسیژن و علایم هیپوکسی را هم به دنبال دارد . گاهی هم ممکن است این اسپاسم به وجود نیاید و ورود آب فراوان به ریه ها در عمل موجب همان اتفاق می شود .
علایم غرق شدگی : دیدن کسی که در آب به طور غیرطبیعی دست و پا می زند یا سرش مدام به زیر آب می رود و بالا می آید و یا کسی که مدت زیادی صورتش در داخل آب قرار دارد ، می تواند هشداری باشد به این معنی که با یک مورد غرق شدگی مواجه هستیم . در هنگام غرق شدگی ابتدا فرد به علت کمبود اکسیژن دچار استرس و هراس می شود و به طور غیرطبیعی تقلا می کند . سه دقیقه پس از ماندن در زیر آب ، کاهش هوشیاری رخ می دهد و پس از بازگشت شش دقیقه آسیب های مغزی شروع می شود . چند دقیقه بعد ضربان قلب هم نامنظم و پمپاژ خون مختل می شود . لب ها و پوست رنگ پریده یا آبی رنگ ، سرفه همراه با خلط ، کاهش هوشیاری ، قطع تنفس و یا دشواری تنفس و ضربان قلب نامنظم برای کسی که حتی در کنار ساحل و خارج از آب قرار دارد هم می تواند علامت غرق شدگی باشد . با این همه بسته به سن و جنس ، وضعیت جسمانی ، دمای آب و مدت قرارداشتن در زیر آب شدت علایم برای افراد گوناگون متفاوت است .
نفس عمیق : اولین و حیاتی ترین کار برای نجات یک فرد در حال غرق شدن ، خارج کردن هرچه سریع تر او از آب است . پس از این کار حتی اگر فرد به نظر به شرایط عادی برسد ، باید به اورژانس منتقل شود . این مساله درباره کسانی که علایم حیاتی شان مختل بوده و با کمک های اولیه احیا شده اند ، اهمیت بیشتری دارد . اندازه گیری گازهای خونی ( اکسیژن و دی اکسیدکربن ) ، اندازه گیری الکترولیت های خون و فاکتور عملکرد کلیوی از آزمایش های لازم است . عکس رادیولوژی از ریه و گردن ، برای کنترل وجود آب در ریه یا شکستگی گردن هم باید انجام شود . نوار قلب برای بررسی ریتم قلب و اکسیژن رسانی و کنترل میزان اکسیژن خون از اقدامات نهایی است که تا پیش از زمان ترخیص باید انجام شود . در صورتی که حادثه در اثر شیرجه زدن به وجود آمده است ، بررسی شکستگی ها باید با دقت بیشتری انجام شود . افزایش ضربان قلب و تنفس ، اضطراب و کاهش هوشیاری ، از علایمی است که اغلب پس از نجات فرد به وجود می آید که باید آنها را کنترل کرد. باید در نظر داشت که گاهی علایم و عوارض غرق شدگی چند ساعت بعد از خارج شدن از آب به وجود می آید و نباید در ترخیص از بیمارستان عجله کرد .
20 توصیه کلیدی :
1 - به هیچ وجه تنها و یا در محیط هایی که نجات غریق وجود ندارد ، شنا نکنید .
2 - در آب های عمیق شیرجه نزنید و زیاد به عمق استخرها نروید .
3 - از شیرجه زدن در آب های غیرایمن و یا آب های کم عمق خودداری کنید .
4 - در آب و موقع شنا شوخی های خطرناک نکنید .
5 - پس از مصرف داروهایی که موجب خواب آلودگی یا شل شدن عضلات می شوند ، شنا نکنید .
6 - موقع شناکردن سعی کنید آب زیادی نبلعید .
7 - در صورت احساس غرق شدن استرس نداشته باشید و به آرامی خود را به آب کم عمق برسانید . ( تقلا و استرس شدید نیاز به اکسیژن را بیشتر می کند ) .
8 - اطراف استخر و کانال های آب و یا منابع آب نرده هایی به ارتفاع 1/5 متر تعبیه کنید .
9 - به هیچ وجه تشت های آب و لگن ها و یا حوضچه های کوچک را در جایی که کودک خردسال وجود دارد ، بدون توجه رها نکنید .
10 - در حمام و استفاده از وان مراقب کودکان و سالمندان باشید .
11 - توانایی خود را در شناکردن بیش از حد در نظر نگیرید . ( یک سوم قربانی های غرق شدگی با فن شنا به طور کامل آشنا بوده اند ) .
12 - داخل وان حمام نخوابید .
13 - در صورت مواجه با یک غریق ، اگر با فن نجات غریق آشنا نیستید ، سعی کنید فقط با استفاده از چوب یا طناب یا جلیقه نجات و یا تشکیل زنجیره انسانی به وی کمک کنید .
14 - برای نجات یک غریق اول امنیت خود را در نظر بگیرید . از پشت به غریق نزدیک شوید و از او بخواهید تقلا نکند .
15 - پس از رساندن غریق به ساحل به سرعت با اورژانس تماس بگیرید .
16 - به هیچ وجه مانور هایملیش را روی غریق اجرا نکنید چون موجب استفراغ و واردشدن محتویات آن به مری می شود .
17 - عملیات احیا را از همان داخل آب شروع کنید و هر پنج ثانیه یک بار به وی تنفس دهان به دهان بدهید .
18 - سعی کنید آب بلعیده شده را از معده بیمار خارج کنید .
19 - مراقب شکستگی های گردن باشید .
20 - کودکان خردسال در زیر دوش آب ، داخل توالت فرنگی و یا یک سطل کوچک آب هم ممکن است غرق شوند ، مراقب آنها باشید .
۴۰ درصد غرق شدگی ها در هنگام تعطیلات و ۹۰ درصد غرق شدگی ها در آب های شیرین و استخرها اتفاق می افتد . آقایان سه برابر بیشتر از خانم ها در معرض خطرند و غرق شدگی قرار دارند . دومین علت مرگ نوجوانان زیر ۱۴ سال در اثر حادثه است . به طور کلی ، هرچه سن کمتر ، آب سردتر ، زمان ماندن در زیر آب کوتاه تر ، آب تمیزتر و اقدامات نجات سریع تر باشد ، وضعیت غریق بهتر است .
شور یا شیرین ؟ : درصد موارد غرق شدگی حتی در نواحی ساحلی در آب های شیرین ( مانند رودخانه ها و استخرها ) اتفاق می افتد . فکر می کنید کدام یک خطرناک تر باشد ؛ غرق شدن در آب شور یا آب شیرین ؟
با وجود تصور بسیاری از مردم ، غرق شدن در آب شیرین و واردکردن مقدار زیادی از آب استخر یا رودخانه به داخل ریه و معده بسیار خطرناک تر از بلعیدن حجم زیادی از آب دریاست . یکی از مواردی که جان شناگران و افرادی را که در حال غرق شدن هستند تهدید می کند ، اختلالات قلبی و نارسایی کلیوی است که مدتی پس از خارج شدن از آب برایشان به وجود می آید . با بلعیدن مقدار زیادی آب شیرین به این علت که این آب فشار اسمزی کمتری نسبت به خون دارد ، به سرعت از جدار معده و روده ها جذب خون می شود و در مدت زمان کوتاهی حجم خون افزایش شدیدی می یابد که به از بین رفتن گلبول های قرمز ( همولیز ) منجر می شود . همولیز شدید به اختلال الکترولیت ها منجر شده و آن نیز به نوبه خود آریتمی خطرناکی را در قلب به وجود می آورد و همچنین نارسایی کلیوی و از کار افتادن ارگان های گوناگون را به دنبال دارد .
برخلاف آب شیرین ، چون آب شور فشار اسمزی برابر خون دارد ، اتفاقات فوق رخ نمی دهد و فقط به دلیل نمک موجود در آن کمی سدیم و کلر خون بالا می رود که علایم خفیفی را به وجود می آورد. به همین دلیل به شناگران توصیه می شود که در صورت بلعیدن مقدار زیادی آب ، سعی در خارج کردن آن از شکم بکنند و حتی اگر شرایط نرمال دارند برای کنترل املاح خون به بیمارستان مراجعه کنند چون ممکن است علایم بیماری ظرف چند ساعت بعدی ایجاد شود .
غرق شدگی در اتاق خواب !!! : تابستان امسال یک پسربچه ۱۰ ساله آمریکایی چهار ساعت پس از بازگشت از استخر به خانه ، در حالی که در رختخواب دراز کشیده بود ، دچار علایم غرق شدگی شد و جان خود را از دست داد . به گفته والدین این پسربچه ، او حتی با پای خود از استخر به خانه برگشته بود و فقط به خاطر خستگی کمی زودتر به خواب رفته بود . اما پس از چند ساعت در حالی که صورتش را کف سفیدرنگی پوشانده بود ، دچار علایم خفگی شد . پزشکان نام این اتفاق را غرق شدن خشک یا غرق شدن ثانویه گذاشته اند که می تواند حتی ۲۴ ساعت پس از شناکردن در آب و یا حتی حمام گرفتن به وجود بیاید . علت این اتفاق ورود مقدار کمی آب به داخل ریه هاست که کمتر از آن چیزی است که موجب شود در همان لحظات اول تنگی نفس اتفاق بیفتد . اما با گذشت زمان ، این آب داخل ریه ها موجب می شود تا سورفاکتانت ( ماده ای که برای راحت تر بازشدن حبابچه های ریه حیاتی است ) رقیق بشود و از برود . از طرفی ، مواد داخل آب سبب به وجود آمدن التهاب می شوند . هر دوی این علت ها به جمع شدن مایع در ریه ها منجر می شوند و ادم ریه به وجود می آید . تشدید ادم ریه به خصوص هنگامی که فرد در خواب باشد ، موجب می شود که تنفس مشکل شود و پس از مدتی ایست تنفسی به وجود بیاید شبیه حالتی که به طور مشخص فرد به علت غرق شدن مقدار زیادی آب وارد ریه خود کرده باشد ، در صورت دیررسیدن به اورژانس ، فرد جان خود را از دست خواهد داد . تنفس مشکل ، خستگی شدید و تغییرات رفتاری مخصوصا برای کودکان بعد از شناکردن یا حمام ، می تواند از علایم وجود مقدار کمی آب در ریه باشد که باید به اورژانس مراجعه کرد .
تابستانی خوب و خوش داشته باشید