مجله مجازی تیونر

اطلاعاتی در مورد پلاکت خون

ترومبوسیتوپنی یعنی کاهش تعداد پلاکت های خون به کمتر از 140 هزار در هر میکرولیتر خون . پلاکت ها را ترومبوسیت نیز مینامند . تعداد پلاکت ها به طور طبیعی 200 هزار تا 450 هزار در هر میکرولیتر خون میباشد . کاهش تعداد پلاکت های خون باعث اختلال انعقاد خون می شود . معمولا وجود اختلالات و نارساییهای انعقاد خون ، به صورت خونریزی زیرپوستی و کبود شدگی مخاطی بروز می یابد ، به خصوص اگر دلیل اختلالانعقاد خون ، کاهش تعداد پلاکت ها یا عدم عملکرد صحیح پلاکت ها باشد .    

پلاکتها با بستن هر شکاف کوچکی که در دیواره عروقی خونی ایجاد گردد ، نقشی حیاتی در کنترل خونریزی ایفا میکنند .    

در ترومبوسیتوپنی تمایل به خونریزی به ویژه از عروق خونی کوچکتر وجود دارد . این امر باعث خونریزی غیرطبیعی در پوست و سایر قسمت های بدن میگردد .     این لکه های خونریزی زیرپوستی ، بر اساس اندازه به نام های پتشی ، پورپورا و اکیموز نام گذاری می شوند .  قطع داروی مضر در ترومبوسیتوپنی ناشی از دارو و جراحی برای برداشتن طحال در موارد دایمی برای درمان این بیماری صورت می گیرد 

علل ترومبوسیتوپنی : علل این اختلال به دو دسته کلی کاهش تولید پلاکت و افزایش تخریب پلاکت تقسیم می شوند .    

علل کاهش تولید پلاکت : مانند نارسایی مغز استخوان ، سندرم میلودیسپلازی ، ارتشاح مغز استخوان ، ساپرسیون مغز استخوان ، پرتودرمانی ، کمبود تغذیه ای ، الکلیسم مزمن و عفونت های ویروسی مانند ایدز هستند .    

علل افزایش تخریب پلاکت : مانند پورپورای ترومبوسیتوپنیک ایمنی ، پورپورای ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک ، انعقاد داخل عروقی منتشر ، هپارین ، تخریب مکانیکی ( مثلا ناشی از اختلال عملکرد دریچه آئورت ) و ... می باشند .  

علایم ترومبوسیتوپنی : - پتشی ( لکه های کوچک ، گرد ، بدون برجستگی و به رنگ قرمز مایل به ارغوانی در پوست )  - کبودشدگی  - خونریزی در دهان  - خون دماغ شدن  - قاعدگی های شدید یا طولانی  - وجود خون در ادرار    

عوامل تشدیدکننده ترومبوسیتوپنی : - عفونت حاد  - بیماری ایدز  - مصرف آسپیرین یا سایر داروهای ضد التهاب غیراستروییدی  - مصرف داروهایی چون کینیدین، داروهای گوگردار ، داروهای ضد دیابتی خوراکی ، نمک های طلا ، ریفامپین و غیره  - بزرگی طحال  - کاهش درجه حرارت بدن  - انتقال خون  - مصرف الکل  - پرهاکلامپسی  - بیماریهای دیگر از جمله لوپوس اریتماتوی سیستمیک ، کم خونی ، لوسمی ، سیروز و غیره  - مواجهه با اشعه ایکسپیشگیری از ترومبوسیتوپنی  - اجتناب تا حد امکان از داروهایی که عامل خطرزا هستند .  - بیماران از آسیب بپرهیزند و در صورت وقوع ، دنبال درمان باشند . روند بیماری  در موارد حاد به خصوص در کودکان ، اکثرا طی دو ماه بهبود مییابند .  در موارد مزمن ، بیماری ممکن است فروکش و عود وجود داشته باشد . بعضی خود به خود بهبود مییابند .    

عوارض ترومبوسیتوپنی : - سکته مغزی (خونریزی مغزی)  - از دست دادن شدید خون  - عوارض جانبی دارو درمانی    

درمان ترومبوسیتوپنی  معمولا افزایش خونریزی ناشی از ترومبوسیتوپنی نیست ، مگر اینکه تعداد پلاکت ها کمتر از 50 هزار باشد .  اگر تعداد پلاکت ها کمتر از 20 هزار باشد ، خطر خونریزی خودبخودی و کشنده گوارشی و مغزی وجود دارد .    

درمان ترومبوسیتوپنی بسته به عامل بیماریزا ، مختلف است ، مثل تزریق پلاکت ، پلاسمافرزیس ، داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی مانند سیکلوفسفاماید و آزاتیوپرین و تعویض پلاسما .    

همچنین قطع داروی مضر در ترومبوسیتوپنی ناشی از دارو و جراحی برای برداشتن طحال در موارد دایمی برای درمان این بیماری صورت می گیرد .